محمدی بازرس اتحادیه گلخانه داران کشور گفت در حال حاضر حق مالکیت کالا از تولید کنندگان و گلخانه داران گرفته شده است و راه برگرداندن این حق تضییع شده استفاده از کد QR می باشد. در سال های گذشته ما ۱۳ هزار هکتار گلخانه فعال داشتیم که با جذب سرمایه و نیروی فعال کار این رقم به ۱۸ هزار هکتار رسید.
در همین سو با رشد روز افزون گلخانه به دلیل غصب حق مالکیت تولید کننده ۹۰ ٪ گلخانه ها از توجیه اقتصادی خارج شدند. البته این شرایط با شیوع ویروس کرونا و شرایط بد اقتصادی شدت بیشتری گرفت تا جایی که متاسفانه امروزه ما شاهد تعدیل نیروی متخصص کشاورزی و اتمام کار گلخانه ها هستیم.
همان طور که می دانید هر کالا دارای چهار حلقه تولید، توزیع، فروش و مصرف می باشد.
در کشورمان قیمت تولید کننده و مصرف کننده زیاد است، در واقع از خرید تا مصرف شکاف قیمتی بالایی وجود دارد. به طور مثال تولید کننده گوجه فرنگی را با قیمت ۱۵۰۰ تومان به دست توزیع کننده می رساند و بعد از چرخش، محصول با قیمت ۱۵۰۰۰ هزار تومان به دست مصرف کننده می رسد.
حال باید بررسی کنیم که با احتساب هزینه ی ۵ درصدی حمل و نقل چرا قیمت محصول هزار درصد افزایش پیدا می کند؟ در واقع چه کسی این وسط سود را می برد؟ این چرخه معیوب تا کجا ادامه می یابد؟ حق تولید کننده و مصرف کننده تا کجا خورده می شود؟
بر اساس قانون تجارت، توزیع کننده محصولات باید درصدی از تولید کننده بگیرد و مابقی سود را در اختیار تولید کننده قرار بدهد. ولی در ایران همه چیز بر عکس است؛ در این میان تولید کننده درصدی از فروش را از توزیع کننده می گیرد و مابقی سود وارد چرخه ناسالم فروش می شود که در نهایت منجر به ضرر بیش از حد به تولید کننده و مصرف کننده می شود.
بازرس اتحادیه گلخانه داران محمدی در ادامه بیان کرد:
در هیچ کجای دنیا به جز تولید کننده کسی مالک محصول نمی باشد، یعنی زمانی که کشاورز موزی را تولید می کند تا رسیدن به دست مصرف کننده مالک حقیقی آن محصول تولید کننده می باشد ولی در بازار کنونی سیاست این گونه است که سیستم دولتی یا بخش خصوصی حق مالکیت را از تولید کننده غصب می کند و انحصار را در دست دلالان بازار قرار می دهد.
همین رویکرد باعث تورم قیمت محصولات، عدم رشد دانش کشاورزی، بیکاری و عدم تمایل به تولید می شود. از طرف دیگر تولید کنندگان به خاطر سرمایه گذاری ها و وام های کلان برای راه اندازی گلخانه ها مجبور به تن دادن به این شرایط هستند تا بتوانند هزینه های تولید را تا حدودی جبران کنند.
سال گذشته ما شاهد یک رانت دولتی بوده ایم به گفته ی حجتی وزیر جهاد کشاورزی وقت گوجه فرنگی با قیمت ۴۰۰ تومان از کشاورز خریداری شد ولی با قیمت هزار تومان فاکتور شده است از طرف دیگری با سود دو برابری یعنی قیمت ۲ هزار تومان به کارخانجات تحویل داده شده است.
از آن جایی که این مشکل باعث آسیب به چرخه تولید کننده و مصرف کننده شده است با استفاده از کد QR می توان آن را مرتفع کرد. کارکرد کد QR به این صورت است که تولید کننده از محل و قیمت فروش محصول تولیدی اش را در بازار مطلع می شود. در واقع حلقه ی توزیع قیمت مشخص نمی کند،درصدی از قیمت به فروشنده می رسد و مابقی به تولید کننده.
راهکاری دیگر برای کوتاه کردن دست دلالان و پر کردن خلا تولید تا مصرف، زنجیره عرضه مستقیم محصول از مزرعه تا سفره است که ضمن تامین سلامت مصرف کننده می توان هر گلخانه و تولید کننده را به چاه نفتی تبدیل کرد.
